Het was ooit de normale gang van zaken om groente en fruit zonder chemicaliën te verbouwen, maar tegenwoordig hebben we er certificaten voor nodig. Zo was het vroeger ook gewoon om „fatsoenlijk“ te zijn. Maar in deze wilde tijden, is fatsoenlijkheid niet meer vanzelfsprekend voor de meeste bedrijven, en vormt het eerder een uitzondering. Wij zijn een bedrijf dat zich daar bewust van is en omdat we dat graag veranderd willen zien, hebben we onze krachten gebundeld met anderen.
Vanuit deze gedachte is in Tsjechië, het thuisland van Lifefood, een gemeenschappelijk project ontstaan met de naam „Fatsoenlijk bedrijf“. Onder deze naam groeperen zich bedrijven die met hun activiteiten een hoger doel nastreven dan alleen persoonlijke winst en succes. Op deze wereld bestaan al een aantal van deze bedrijven die dit pad bewandelen en die overduidelijk anders zijn dan de grote coöperaties die onze aarde vernietigen. Het meest beroemde bedrijf – en een bron van inspiratie – is Patagonia. Ze zijn een goed voorbeeld van hoe bedrijven die deelnemen aan het project het ook zouden willen doen, in Tsjechië. En een voorbeeld van hoe Lifefood het wil doen.
Waarom is het project „Fatsoenlijk bedrijf“ ontstaan?
Het project „Fatsoenlijk bedrijf“ is ontstaan uit de visie van Tomáš Hajzler, een Tsjechische schrijver en activist. Dankzij zijn uitgeverij worden thema’s als „vrijheid op werk“, bedrijfsverantwoordelijkheid, het vrij opvoeden van kinderen, en het goede leven op tafel gelegd. Hij nodigt wereldberoemde mensen uit om naar Tsjechië te komen, zoals bijvoorbeeld Bea Johnson (bekend vanwege het concept Zero Waste). Kortom, Tomáš is een mens die veel goeds doet voor de Tsjechische gemeenschap.
Tomáš‘ visie, waaruit het project „Fatsoenlijk bedrijf“ geboren is, ligt voor de hand. Het gaat hem om de maatschappij en de aarde. Gezien het feit dat bedrijfsactiviteiten voor het grootste deel verantwoordelijk zijn voor het merendeel van de externaliteiten en negatieve gevolgen voor zowel de samenleving als onze aarde, vinden we dat we behalve aandacht voor het bekende „verbeter de wereld, begin bij jezelf“, er druk gelegd moet worden op de bedrijven. Dat is waarom Tomáš en wij allemaal aandringen op veranderingen op bedrijfsniveau.
Wat het betekent om Fatsoenlijk te zijn
Bedrijven die lid worden van het genootschap Fatsoenlijk bedrijf, verbinden zich openbaar aan het voldoen van een aantal bepaalde standaarden. Welke zijn dit?
-
Winst en geld zijn niet het doel, maar het middel.
-
Het hoofddoel is voordeel voor iedereen.
-
Een fatsoenlijk bedrijf probeert zich moreel te gedragen en legt de verantwoordelijkheid niet bij de wet.
-
De wet is een minimale voorwaarde, bewustzijn staat daarboven.
-
Daarom doet een fatsoenlijk bedrijf dat doet wat hem juist lijkt, ook al is daar geen winst uit te behalen.
-
Een fatsoenlijk bedrijf zoekt evenwicht en goede verstandhoudingen tussen alle spelers: dat wil zeggen tussen klanten, eigenaren, werknemers en leveranciers. Dit evenwicht is uit te breiden naar de hele aarde.
-
Gewetensloze bedrijven, daarentegen, worden gekenmerkt door eigenaren die alleen maar geïnteresseerd zijn in winst.
-
Een fatsoenlijk bedrijf is zich bewust van zijn verantwoordelijkheid en denkt na over de lange termijn.
Hoe word je een Fatsoenlijk bedrijf?
Het betekent natuurlijk niet dat als een bedrijf geen lid is van het project, het niet fatsoenlijk kan zijn: dat kan wel degelijk en gelukkig zijn er veel. Wij hebben echter besloten om lid te worden, zodat we onze krachten kunnen bundelen. Niet alleen kunnen we veel van elkaar leren, maar samen kunnen we ook meer bereiken, zoals bijvoorbeeld opstaan tegen slechte wetten en oneerlijke praktijken.
Het is belangrijk om te vermelden dat ieder bedrijf lid kan worden en welkom is – maar het moet wel allerlei zware testen ondergaan en voldoen aan de criteria van „fatsoenlijkheid“. Uit ervaring weten we dat driekwart van de bedrijven de testen niet doorstaan. Maar ze hebben een kans om te veranderen en doen dat dan ook. Het doel van het project is niet te laten zien dat wij beter zijn dan anderen en daarmee een wig te drijven. Integendeel: we willen graag helpen, laten zien hoe het ook kan en inspireren. Want een goed leven op deze aarde is ons gemeenschappelijk doel.
Wat zijn de criteria? Er wordt op alles gelet. Vooral op de bedrijfsvoering wat betreft relaties: zowel de houding van het bedrijf naar zijn werknemers toe, als naar buiten naar de leveranciers en klanten. Maar ook wordt gelet op hoe het bedrijf zorg draagt voor de omgeving waar het een impact heeft, wat de externaliteiten zijn, hoe schadelijk deze zijn en hoeveel het bedrijf helpt. En op of het bedrijf denkt op zowel lokaal als globaal niveau. Hoe nauwkeurig en kwalitatief de producten zijn. Enzovoort.
Nu weet je ook wat het logo betekent, bestaande uit twee handen, die op onze verpakkingen begint te verschijnen. Lifefood was altijd al fatsoenlijk en is dat nog steeds. Nu is Lifefood echter Fatsoenlijk met een hoofdletter F.
Link naar de website Fatsoenlijk bedrijf / Fair Company - Slušná firma
